تمیز کاری دستگاه روغن گیری : دستگاه های روغن گیری، از ابزارهای حیاتی در تولید روغن های طبیعی و باکیفیت هستند. چه در مصارف خانگی، چه در کارگاه های کوچک یا واحدهای صنعتی بزرگ، حفظ نظافت و تمیزکاری منظم این دستگاه ها از اهمیت بالایی برخوردار است. تمیزکاری صحیح نه تنها به حفظ کیفیت و خلوص روغن تولیدی کمک می کند، بلکه نقش بسزایی در افزایش طول عمر دستگاه، جلوگیری از خرابی و کاهش هزینه های نگهداری ایفا می نماید. عدم توجه به این موضوع می تواند منجر به مشکلاتی نظیر تغییر طعم و بوی روغن، کاهش بازدهی دستگاه و حتی آسیب های جدی به قطعات داخلی شود. این مقاله به بررسی جامع و گام به گام نحوه تمیزکاری دستگاه روغن گیری، دلایل اهمیت آن و نکات کلیدی برای حفظ عملکرد بهینه دستگاه می پردازد.
تمیزکاری دستگاه روغن گیری شاید در نگاه اول ساده به نظر برسد، اما یکی از مهمترین مراحل در فرایند روغن گیری باکیفیت و بدون مشکل است. اگر پس از استخراج روغن از یک نوع دانه (مثلاً کنجد)، بلافاصله اقدام به روغن گیری از دانه دیگری مانند تخم کدو یا هسته انگور کنید، احتمال دارد با مشکلات زیر مواجه شوید:
کاهش کیفیت روغن: مخلوط شدن باقی مانده دانه قبلی با دانه جدید، موجب تغییر در طعم، بو ورنگ روغن می شود. برای مثال، باقی مانده روغن کنجد می تواند روغن تخم کدو را تلخ یا کدر کند. این امر به ویژه در تولید روغن های دارویی یا آرایشی که خلوص اهمیت بالایی دارد، بسیار حیاتی است. باقی مانده دانه قبلی در مخزن یا مارپیچ دستگاه ممکن است طعم دانه جدید را تغییر دهد، به ویژه اگر دانه ها از نظر طعمی متفاوت باشند، مثل کنجد و سیاه دانه
ایجاد تلخی یا بوی ناخوشایند: بقایای دانه هایی مثل خردل یا تخم کدو، اگر به خوبی پاک نشوند، باعث تلخی یا بوی بد در روغن دانه جدید می شوند. این مشکل به خصوص در روغن های حساس تر مانند روغن هسته انگور یا روغن تخم کدو بیشتر به چشم می آید
آسیب به دستگاه و کاهش بازدهی: برخی دانه ها میزان چربی یا سفتی متفاوتی دارند. بدون تنظیم مجدد فشار، دما و سرعت دستگاه، احتمال وارد آمدن فشار به قطعات وجود دارد. ترکیب شدن دو نوع دانه بدون تنظیم دقیق دما و فشار، باعث کاهش درصد خلوص روغن و افت کیفیت آن می شود. همچنین، برخی دانه ها، اگر به طور کامل پاک نشوند، در صورت ترکیب با دانه جدید می توانند باعث انسداد مسیر خروجی، فشار بیش از حد به موتور یا افزایش استهلاک قطعات .
مخلوط شدن روغن ها و کاهش ارزش تجاری: در واحدهای نیمه صنعتی یا فروشگاهی، خلوص روغن اهمیت بالایی دارد. در صورتی که روغن ها به درستی جدا نشوند، ممکن است از نظر تجاری ارزش خود را از دست بدهند و برای مصرف کننده نهایی نیز مطلوب نباشند.
بنابراین، توجه به روند صحیح تمیزکاری در دستگاه روغن کشی نه تنها برای سلامت دستگاه و افزایش عمر آن ضروری است، بلکه کیفیت و ارزش روغن تولید شده را نیز حفظ می کند. تمیز نگه داشتن دستگاه نقش مهمی در افزایش عمر مفید آن و کیفیت روغن نهایی دارد.
برای اینکه دانه ها به درستی تعویض شوند و دستگاه برای روغن گیری از دانه جدید آماده باشد، لازم است مراحل زیر با دقت انجام شوند:
مرحله 1: خاموش کردن کامل دستگاه و اطمینان از ایمنی
پیش از هر کاری، باید دستگاه به طور کامل خاموش شود و از برق کشیده شود. این کار نه تنها به ایمنی شما کمک می کند، بلکه مانع بروز اختلال در کارکرد دستگاه در حین تمیزکاری می شود. صبر کنید تا دستگاه کاملاً سرد شود تا هنگام باز کردن قطعات، خطر سوختگی یا آسیب وجود نداشته باشد.
دانه هایی که هنوز در مارپیچ، قیف یا مخزن دستگاه باقی مانده اند باید کاملاً تخلیه شوند. بسته به مدل دستگاه:
هرچه دستگاه تمیزتر باشد، روغن نهایی خالص تر خواهد بود. برای این کار:
برای تمیزکاری عمیق تر، مارپیچ، محفظه فشار، خروجی تفاله و فیلترها را جدا کرده و آماده تمیزکاری کنید. دقت کنید که هیچ گونه باقی مانده ای از دانه قبلی درون دستگاه نماند.
قطعات را با پارچه تمیز خشک کرده و اجازه دهید در هوای آزاد کاملاً خشک شوند. رطوبت باقی مانده می تواند باعث کپک زدگی یا زنگ زدگی شود. این مرحله بسیار حیاتی است؛ زیرا رطوبت می تواند به قطعات فلزی آسیب برساند و محیط مناسبی برای رشد باکتری ها و قارچ ها ایجاد کند که کیفیت روغن را تحت تاثیر قرار می دهد.
پس از تمیز کاری و خشک شدن کامل قطعات، حدود ۲۰۰ گرم از دانه جدید را وارد دستگاه کنید و اجازه دهید دستگاه حدود ۲ تا ۳ دقیقه با آن کار کند. این مرحله باعث خروج باقی مانده دانه قبلی از مسیر روغن گیری می شود
